Το εμβληματικό έργο Maman (1999) της Λουίζ Μπουρζουά φέρνουν στο ελληνικό κοινό από 31 Μαρτίου ο Οργανισμός Πολιτισμού και Ανάπτυξης ΝΕΟΝ και το Κέντρο Πολιτισμού Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος (ΚΠΙΣΝ). Η διάσημη γιγαντιαία αράχνη της Γαλλοαμερικανίδας γλύπτριας -ένα από τα έργα που την έκαναν παγκοσμίως γνωστή- θα εκτεθεί στον χώρο της Εσπλανάδας του ΚΠΙΣΝ έως τις 6 Νοεμβρίου με ελεύθερη, ανοιχτή πρόσβαση στο κοινό.
Όπως έχει δηλώσει η Μπουρζουά το Maman συμβολίζει τη μητέρα της, η οποία ύφαινε και αποκαθιστούσε ταπισερί. Έχοντας δέκα μαρμάρινα αυγά στην κοιλιά-κλωβό της, το γλυπτό υποδηλώνει τη μητρική προστασία. Ωστόσο, η σχέση της καλλιτέχνιδας με τη μητρότητα ήταν αντιφατική και περίπλοκη. Κυριαρχώντας στον χώρο και παραπαίοντας πάνω σε λεπτά, αρθρωτά πόδια, η γιγαντιαία αράχνη Maman, ύψους πάνω από 10 μέτρα προκαλεί επίσης φόβο και υποδηλώνει παγίδευση. Το γλυπτό δημιουργήθηκε το 2000, ως πρώτη ανάθεση για το Turbine Hall της Tate Modern, και στη συνέχεια χυτεύθηκε σε μπρούτζο, χάλυβα και μάρμαρο.
Η τέχνη της Μπουρζουά (1911-2010) ήταν έντονα επηρεασμένη από τη ζωή της, ιδιαίτερα από τα παιδικά της χρόνια, τη σχέση με τον αυταρχικό πατέρα της, την ασθένεια και τον θάνατο της μητέρας της. Δημιούργησε τα πρώτα της σχέδια με αράχνες στα τέλη της δεκαετίας του 1940, ενώ 50 χρόνια αργότερα δημιούργησε τις γιγαντιαίες τρισδιάστατες αράχνες για τις οποίες έχει γίνει τόσο γνωστή.
Μέσα από την τέχνη της η γλύπτρια εξέφρασε τις βαθύτερες σκέψεις και τους φόβους της, διαχειρίστηκε τα προβλήματά της και έδωσε μορφή στα συναισθήματά της. Στα χαρακτικά, τα σχέδια, τα υφάσματα, τις εγκαταστάσεις και τα γλυπτά της, για τα οποία έγινε περισσότερο γνωστή, η καλλίτεχνης εξερευνά τις έννοιες της ενοχής, του φόβου, της μνήμης, της μητρότητας και της αγάπης.
Η Λουίζ Μπουρζουά γεννήθηκε στο Παρίσι την ημέρα των Χριστουγέννων του 1911. Ήταν το δεύτερο από τα τρία παιδιά μιας οικογένειας που αποκαθιστούσε και εμπορευόταν μεσαιωνικές και αναγεννησιακές ταπισερί. Μετά τις σπουδές γεωμετρίας στη Σορβόννη ξεκίνησε σπουδές στην τέχνη, ενώ το 1938 μετακόμισε στη Νέα Υόρκη με τον σύζυγό της, τον Αμερικανό ιστορικό τέχνης Robert Goldwater. Στα μέσα της δεκαετίας του 1940 δημιούργησε τέσσερις, εμβληματικούς πλέον, πίνακες με τίτλο Femme Maison που πραγματεύονται τη γυναικεία ταυτότητα. Την ίδια περίπου περίοδο ξεκίνησε τα πρώτα γλυπτά της, Personages, μια σειρά από ανθρωπόμορφες αφηρημένες φιγούρες από ξύλο. Στη δεκαετία του 1960 δημιούργησε βιομορφικά, σωματικά έργα φτιαγμένα από οργανικά και εύκαμπτα υλικά – γύψο, λάτεξ, καουτσούκ και χυτή ρυτίνη. Στη δεκαετία του 1970, μετά τον θάνατο του συζύγου της, με το The Destruction of the Father (1974) εμφανίζεται ως πρωτοπόρος της καλλιτεχνικής φόρμας της εγκατάστασης, την οποία εξερεύνησε περαιτέρω από το 1991 και μέχρι τον θάνατό της, με τη σειρά Cells, αγχωτικά, αρχιτεκτονικά περιβάλλοντα γεμάτα αντικείμενα από το παρελθόν της μαζί με γλυπτά της.
Παρ’ όλο που εργάστηκε ως δημιουργός σύγχρονης τέχνης για επτά δεκαετίες, το έργο τηςΛουίζ Μπουρζουά συγκέντρωσε προσοχή και ευρεία αναγνώριση μόνο όταν, σε ηλικία 71 ετών, έγινε η πρώτη γυναίκα γλύπτρια της οποίας αναδρομική έκθεση φιλοξενήθηκε στο ΜοΜΑ (1982). Σήμερα έργα της φιλοξενούνται, μεταξύ άλλων, στις συλλογές των Museum of Modern Art και Whitney Museum of American Art στη Νέα Υόρκη, Tate Gallery στο Λονδίνο και Centre Georges Pompidou στο Παρίσι, ενώ το 2022 θα παρουσιαστεί έκθεση με πίνακές της στο Metropolitan Museum of Art στη Νέα Υόρκη.
Η εικαστική εγκατάσταση Maman -από την πλευρά του ΚΠΙΣΝ- πραγματοποιείται χάρη στη νέα δωρεά του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος (ΙΣΝ) προς το ΚΠΙΣΝ για την κάλυψη των λειτουργικών εξόδων και του προγραμματισμού για το 2022.
Τις ημέρες της έκθεσης θα λειτουργήσει από ένα πλούσιο παράλληλο πρόγραμμα που θα υλοποιηθεί μέσα από τη δωρεά του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος (ΙΣΝ) και θα περιλαμβάνει θεατρικές αναγνώσεις, εκπαιδευτικά και σχολικά προγράμματα, εργαστήρια για παιδιά και ενήλικες καθώς και ξεναγήσεις.
