Ξεναγήσεις στην παλαιά Αθήνα της Μπελ Επόκ

36

Τη δυνατότητα ενός ταξιδιού πίσω στο χρόνο στα τελευταία χρόνια του 19ου αιώνα και στις αρχές του 20ου αιώνα, στην εποχή της Μπελ Επόκ θα έχουν από την Πέμπτη, 15 Ιουνίου κάτοικοι και επισκέπτες της Αθήνας στο πλαίσιο του σχετικού αφιερώματος για τη μεταβατική εποχή αισιοδοξίας και εκσυγχρονισμού με παριζιάνικη αντήχηση που είναι σε εξέλιξη από τον Δήμο Αθηναίων και υλοποιεί ο Οργανισμός Πολιτισμού, Αθλητισμού και Νεολαίας του Δήμου Αθηναίων (ΟΠΑΝΔΑ).

Το αφιέρωμα περιλαμβάνει δράσεις και εκδηλώσεις βασισμένες στο εμβληματικό έργο «Έζησα την Αθήνα της Μπελ Επόκ» (εκδόσεις Polaris) του πολιτικού και θεατρικού συγγραφέα Μίλτου Λιδωρίκη. Οι τέσσερεις σε αριθμό περιηγήσεις- ξεναγήσεις στην Αθήνα, με δωρεάν συμμετοχή, θα πραγματοποιηθούν σε συνεργασία με το Ελληνικό Ινστιτούτο Αρχιτεκτονικής, υπό την επιστημονική επιμέλεια και καθοδήγηση του αρχιτέκτονα Παναγιώτη Τουρνικιώτη. Αποτελούν μία περιήγηση στην Αθήνα της Μπελ Επόκ όπως την έζησε ο Μίλτος Λιδωρίκης, ένα ταξίδι στην ατμόσφαιρα της εποχής που περιέγραψε με ζωντάνια και ενθουσιασμό ο θεατρικός συγγραφέας και πολιτικός της εποχής εκείνης.

Οι αναμνήσεις του Μίλτου Γ.Λιδωρίκη, θεατρικού συγγραφέα, σκηνοθέτη θεάτρου, προσωπάρχη του Εθνικού Θέατρου από την ίδρυση του μέχρι την στιγμή που έφυγε από την ζώη, δημοσιογράφου και πολιτικού της γενιάς του 1890, το πατρικό σπίτι του οποίου ήταν στην οδό Πανεπιστημίου 10, δίπλα στο Ιλίου Μέλαθρον καταγράφηκαν από τον ίδιο, δημοσιεύτηκαν στον έντυπο Τύπο της εποχής (εφημερίδα “Ασύρματος”) και αφορούν μια χρονική περίοδο που καλύπτει από τα 1880 μέχρι το 1930. Αποτέλεσαν τη βάση για την έκδοση του βιβλίου “Μίλτος Λιδωρίκης – Έζησα την Αθήνα της Μπελ Επόκ” (Εκδόσεις Polaris).

Με ορμητήριο το πατρικό του σπίτι, στην οδό Πανεπιστημίου, ο Μίλτος Λιδωρίκης μάς μεταφέρει στους δρόμους, τα καφενεία και τα κοσμικά σαλόνια μια πόλης που ξεχειλίζει από ζωή και απλώνεται από την Αιόλου και την Ομόνοια ως το Σύνταγμα. Σε αυτά τα γεωγραφικά όρια θα περπατήσουν όλοι οι συμμετέχοντες, αναζητώντας τα ίχνη του περασμένου χρόνου στα κτήρια που έχουν απομείνει και σε ένα-δύο σαλόνια που έχουν κρατήσει ζωντανή την πολύχρωμη ατμόσφαιρα.

Ημερομηνίες διεξαγωγής των ξεναγήσεων:

Πέμπτη 15 Ιουνίου, 17:00-19:00

Δευτέρα 19 Ιουνίου, 17:00-19:00

Τετάρτη 21 Ιουνίου, 11:00-13:00

Τετάρτη 28 Ιουνίου, 17:00-19:00

Η συμμετοχή στις ξεναγήσεις είναι δωρεάν, ενώ είναι απαραίτητη η κράτηση θέσης ηλεκτρονικά στο https://opandaxenagiseis.gr/ από την Πέμπτη 8 Ιουνίου 2023. Μέγιστος αριθμός συμμετεχόντων/ ξενάγηση: 50 άτομα

Διάρκεια έκθεσης φωτογραφίας: 7/6 – 10/9/2023

Η είσοδος για το κοινό είναι ελεύθερη.

Ώρες λειτουργίας: Τρίτη – Παρασκευή 11:00 – 19:00

Σάββατο – Κυριακή 10:00 – 15:00, Δευτέρα κλειστά

Πολιτιστικό Κέντρο «Μελίνα Δήμου Αθηναίων:

Ηρακλειδών 66 και Θεσσαλονίκης – Θησείο, στάση Μετρό Κεραμεικός. Τ: 210 3414466

www.opanda.gr

Το αφιέρωμα στην εποχή της Μπελ Επόκ περιλαμβάνει επίσης έκθεση φωτογραφίας στο Πολιτιστικό Κέντρο «Μελίνα» Δήμου Αθηναίων, σε συνεργασία με τις “Διεθνείς Σχέσεις Πολιτισμού” που εγκαινιάστηκε από τον δήμαρχο Αθηναίων Κώστα Μπακογιάννη την περασμένη εβδομάδα, ενώ προηγήθηκε η υλοποίηση πέντε εφαρμοσμένων εργαστηρίων κινουμένων σχεδίων με θέμα την Αθήνα της Μπελ Επόκ στα Κέντρα Δημιουργικής Μάθησης Δήμου Αθηναίων από το ANIMASYROS Διεθνές Φεστιβάλ Κινουμένων Σχεδίων, όπου αξιοποιήθηκε η μακρά εμπειρία του στην ανάπτυξη εκπαιδευτικών προγραμμάτων για ετερόκλητα κοινά, καθώς και το ευρύ δίκτυό του από καταξιωμένους ανιμέιτορ.

Ένα μικρό χαρακτηριστικό απόσπασμα της επoχής εκείνης, όπως το περιγράφει ο Μίλτος Λιδωρίκης στο βιβλίο των εκδόσεων Polaris

Η Αθήνα αλλάζει. Βόλτα στη Σταδίου και η διαδρομή Ομόνοια-Σύνταγμα

«Από του 1890 μέχρι του 1912 άρχισεν ως διά μαγείας η μεταβολή της πόλεως και από του ’12, που νικηφόρος η Έλλάς επεβλήθη, αλματικώς επροχώρησεν η πρόοδος σε όλους τους κλάδους της εθνικής ζωής. Η κίνησις του κόσμου στις πλατείες και στους δρόμους της πρωτευούσης δεν ήταν γενική. Ορισμένοι δρόμοι σε ορισμένες ώρες είχαν την κίνησή τους. Η οδός Έρμού το πρωί και τις πρώτες απογευματινές ώρες είχε μεγάλη κίνηση», αναφέρει ο Λιδωρίκης.

«Μετά τις πέντε το απόγευμα και όλη τη νύκτα, κάπου κάπου μια σκιά ανθρώπου φαινόταν να γλιστράει μέσα στο σκοτάδι που βασίλευε σε αυτήν. Το ίδιο οι οδοί Αιόλου, Αθηνάς, Αγίου Κωνσταντίνου, Πειραιώς, 3ης Σεπτεμβρίου. Για τους άλλους δρόμους ας μη γίνεται λόγος. Την ημέρα μικρή και συνήθης κίνησις, το βράδυ και τη νύκτα νέκρα. Έις την οδόν Σταδίου η κίνησις άρχιζε πολύ πρωί και χωρίς να σταματήσει διόλου, εξακολουθούσε ως τις πρωινές ώρες. Kίνησις διαρκής, γιατί σε αυτό το δρόμο ο κόσμος δεν ανεβοκατέβαινε μόνο για τις δουλειές του. Έκοβε βόλτες, όπως έλεγαν τότε, από την πλατεία του Συντάγματος ως την Ομόνοια, πάνω κάτω, έτσι, για περίπατο.

“Τι λες, πάμε να κόψουμε βόλτες στην οδόν Σταδίου;”, και πραγματικά, ο κεντρικός αυτός δρόμος ήταν ο αγαπημένος περίπατος των Αθηναίων, που ξεκινούσαν από το Σύνταγμα, έφθαναν στην Ομόνοια, έκαναν μεταβολή κι επανελάμβαναν το ίδιο, δύο και τρεις φορές, περπατώντας σιγά σιγά, πειράζοντας τα κορίτσια, βλέποντας σε κάθε γύρισμα τα πρόσωπα που ήθελαν. Το ίδιο γινόταν το πρωί μόνον στην οδόν Έρμού, που κάθε μέρα ήταν γεμάτο από το ωραίο φύλον, που όταν έφευγε από το σπίτι του και το ρωτούσαν “πού πας;” απαντούσε «”στα μαγαζιά”. Έτσι ελέγαμε όλοι τότε την οδόν Έρμού. Αυτή η συνήθεια του περιπάτου σε κεντρικούς, πολυσύχναστους και θορυβώδεις δρόμους δεν κράτησε πολύ. Έπαυσε με τη λειτουργία των κοσμικών ζαχαροπλαστείων, των αιθουσών τσαγιού», επισημαίνει ο ίδιος στην εκτενή καταγραφή των αναμνήσεων του που περιλαμβάνουν τα ήθη και έθιμα και πολλές λεπτομέρειες της Αθήνας μεταξύ 1880 και 1930.

Μια Αθήνα που στην πορεία τής ιστορίας πέρασε πολλά, μεταμορφώθηκε σε μια μεγαλούπολη, αλλά εξακολουθεί να κρατάει πολλά από εκείνα που κατέγραψε Μίλτος Λιδωρίκης, τα οποία κατάφερε να μεταφέρει, όπως χαρακτηριστικά είπε ο Άγγελος Τερζάκης, με ένα ξεχείλισμα ζωής, έναν ενθουσιασμό όλο νιάτα. Έναν ενθουσιασμό που ακόμη διακρίνεις στα πρόσωπα των νέων ανθρώπων που έχουν όνειρα για την πόλη που ζουν και καθημερινά ανακαλύπτουν.