Η συμβολή του πολιτιστικού αποθέματος στην ανάδειξη της πλούσιας πολυπολιτισμικής ιστορίας των Ιωαννίνων και στην αναπτυξιακή δυναμική της Ηπείρου ήταν το αντικείμενο αυτοψιών και συσκέψεων που πραγματοποίησε η Υπουργός Πολιτισμού και Αθλητισμού Λίνα Μενδώνη, στο πλαίσιο της επίσκεψής της στα Ιωάννινα, εκπροσωπώντας την Κυβέρνηση στις εκδηλώσεις για τον εορτασμό της 25ης Μαρτίου.
Η Λίνα Μενδώνη, πραγματοποίησε σειρά αυτοψιών στα έργα που γίνονται σε μνημεία, στον ιστό της πόλης, στο Κάστρο των Ιωαννίνων στον αρχαιολογικό χώρο της Δωδώνης, καθώς και συσκέψεις με τον Περιφερειάρχη Ηπείρου Αλέξανδρο Καχριμάνη και τον Δήμαρχο Ιωαννιτών Μωυσή Ελισάφ.
Στην Περιφέρεια Ηπείρου στο πλαίσιο του ΕΣΠΑ 2014-2020, υλοποιούνται έργα σε αρχαιολογικούς χώρους και μνημεία συνολικού προϋπολογισμού περίπου 16.000.000 ευρώ. Παράλληλα, από τον Ιούλιο του 2019, στο σύνολο της Ηπείρου, έχουν ολοκληρωθεί ή βρίσκονται σε εξέλιξη 66 Προγραμματικές Συμβάσεις συνολικού προϋπολογισμού 10.700.000 ευρώ, οι οποίες αφορούν μελέτες ωρίμανσης και έργα αποκατάστασης σε αρχαιολογικούς χώρους, ναούς και νεώτερα μνημεία. Επιπλέον, βρίσκεται σε εξέλιξη η σύναψη 22 ακόμη Προγραμματικών Συμβάσεων με συνολικό προϋπολογισμό 2.600.000 ευρώ, των οποίων η υπογραφή έχει ήδη δρομολογηθεί.
Κεντρικό σημείο των συσκέψεων αποτέλεσε η ανακοίνωση της εκπόνησης από το Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού ενός στρατηγικού σχεδίου για τη συνολική ανάδειξη των μνημείων του Κάστρου. Όπως δήλωσε η Λίνα Μενδώνη, «στην περιοχή του Κάστρου εξελίσσεται ήδη ένα πρόγραμμα έργων και μελετών, που αλλάζει την εικόνα τόσο του Κάστρου, όσο και της ίδιας της πόλης. Σήμερα, περισσότερο από ποτέ, είναι αναγκαίες οι παρεμβάσεις στον αστικό ιστό των πόλεων, που αναβαθμίζουν την ποιότητα ζωής των κατοίκων. Στο πλαίσιο της εξαιρετικής, και με απτά αποτελέσματα, συνεργασίας του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού με την Περιφέρεια Ηπείρου και τον Δήμο Ιωαννιτών, εξελίσσονται έργα και ωριμάζουν μελέτες, προκειμένου να αξιοποιηθούν τα διαθέσιμα χρηματοδοτικά εργαλεία το αμέσως επόμενο διάστημα. Ένα από τα έργα, που ήδη εκτελούνται από την οικεία Εφορεία Αρχαιοτήτων, είναι η αποκατάσταση και η ανάδειξη του Οθωμανικού Λουτρού. Το Κάστρο διαθέτει εξαιρετικούς χώρους με πλούσια ιστορία, που πρέπει να ανοίξουν για τους πολίτες και τους επισκέπτες των Ιωαννίνων, με βιώσιμες χρήσεις που να επιτρέπουν δράσεις, σε συνεργασία με τους φορείς της πόλης, αλλά και με ιδιώτες. Η αποκατάσταση και η ανάπλαση του τόσο σημαντικού μνημειακού συνόλου του Κάστρου των Ιωαννίνων, απαιτεί την σύνταξη στρατηγικού σχεδίου για τη συνολική ανάδειξή του με την ενοποίηση των δύο φρουρίων. Πρέπει να περιλαμβάνει προτάσεις για τις χρήσεις των μνημείων και την ιεράρχηση των αναγκαίων μελετών και έργων, με στόχο τη δημιουργία μια ενιαίας πολιτιστικής διαδρομής, η οποία να αναδεικνύει την ιστορία και την πολυπολιτισμικότητα της πόλης και της κοινωνίας των Ιωαννίνων».
Στο στρατηγικό σχέδιο εντάσσεται η ενοποίηση των δύο Φρουρίων, του Βορειοανατολικού (Ασλάν Τζαμί) και του Νοτιανατολικού (Ιτς Καλέ), η εκπόνηση νέων μουσειογραφικών μελετών για την ανανέωση και τον εκσυγχρονισμό των εκθέσεων του Δημοτικού και του Βυζαντινού Μουσείου, καθώς της Έκθεσης Αργυροχρυσοχοΐας που στεγάζεται στο Θησαυροφυλάκιο. Παράλληλα, η μελέτη θα περιλαμβάνει πρόταση για την αξιοποίηση της Στοάς της Κεντρικής Πύλης, όπου η ΕΦΑ Ιωαννίνων πραγματοποιεί ανασκαφικές έρευνες, κατά τις οποίες αποκαλύφθηκε η οχύρωση της ελληνιστικής περιόδου, ένα σημαντικό στοιχείο για το παλίμψηστο των Ιωαννίνων.
Στο πλαίσιο Προγραμματικής Σύμβασης Πολιτισμικής Ανάπτυξης, είναι σε εξέλιξη η εκπόνηση μελετών για την αποκατάσταση της οθωμανικής βιβλιοθήκης και του Μεντρεσέ, ενώ με ικανοποιητικούς ρυθμούς υλοποιείται η αποκατάσταση του οθωμανικού λουτρού, ενός σημαντικού έργου προϋπολογισμού 1.250.000 ευρώ, μέσω του Περιφερειακού Επιχειρησιακού Προγράμματος Ηπείρου 2014-2020.
Στον εμβληματικό χώρο της Αρχαίας Δωδώνης, τον οποίο επισκέφθηκε η Υπουργός Πολιτισμού και Αθλητισμού, είναι σε πλήρη εξέλιξη το έργο αποκατάστασης και ανάδειξης του θεάτρου, προϋπολογισμού 4.790.500 ευρώ και με χρηματοδότηση από το Περιφερειακό Επιχειρησιακό Πρόγραμμα Ηπείρου 2014-2020. Πολύ σύντομα ολοκληρώνεται η αποκατάσταση του κάτω διαζώματος, ενώ μετά την πρόσφατη γνωμοδότηση του ΚΑΣ μπορούν να ξεκινήσουν οι εργασίες συντήρησης του μεσαίου διαζώματος.
Σε σύσκεψη στην Περιφέρεια με τον Περιφερειάρχη Αλέξανδρο Καχριμάνη, διαπιστώθηκε ότι τα ενταγμένα έργα στο τρέχον ΕΣΠΑ εξελίσσονται κανονικά, εντός των χρονοδιαγραμμάτων τους. Συζητήθηκε ο προγραμματισμός για την επόμενη προγραμματική περίοδο 2021-2027, καθώς και τα έργα στην Ήπειρο, που έχουν ήδη ενταχθεί ή επίκειται η ένταξή τους για χρηματοδότηση στους πόρους που διαχειρίζεται το ΥΠΠΟΑ από το Ταμείο Ανάκαμψης.
Παράλληλα, συζητήθηκαν, η υποψηφιότητα που έχει υποβάλει το ΥΠΠΟΑ για την ένταξη του Ζαγορίου στον Κατάλογο των Πολιτιστικών Τοπίων της UNESCO, όπως και η υποψηφιότητα, που επίσης έχει υποβάλει το ΥΠΠΟΑ, για τα Ελάσματα της Δωδώνης στο πρόγραμμα «Μνήμη του Κόσμου» της UNESCO. Ειδική αναφορά έγινε στις Προγραμματικές Συμβάσεις Πολιτισμικής Ανάπτυξης με συμβαλλόμενους το Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού και την Περιφέρεια Ηπείρου.
Με την ολοκλήρωση της σύσκεψης στην Περιφέρεια, ο Περιφερειάρχης Ηπείρου Αλέξανδρος Καχριμάνης δήλωσε: «Ενημέρωσα την Υπουργό για σειρά έργων που υλοποιούνται στην Ήπειρο. Την ευχαριστώ για την εξαιρετική συνεργασία που έχουμε, γιατί λύνει θέματα, τα οποία ήταν σε εκκρεμότητα για πολλά χρόνια».
Στη σύσκεψη στο Δημαρχείο της πόλης, η Λίνα Μενδώνη και ο Δήμαρχος Μωυσής Ελισάφ συζήτησαν τη διεύρυνση της συνεργασίας και της αξιοποίησης του πολιτιστικού αποθέματος των Ιωαννίνων με συνέργειες μεταξύ του Δήμου και των υπηρεσιών του ΥΠΠΟΑ, κυρίως μέσω της πιλοτικής εφαρμογής για τα Μουσεία της Ηπείρου του ενταγμένου στο Επιχειρησιακό Πρόγραμμα της Μεταρρύθμισης του Δημοσίου Τομέα – ΕΣΠΑ 2014-2020 Έργου της Πιστοποίησης και Αναγνώρισης των Ελληνικών Μουσείων, που εκπονεί το ΥΠΠΟΑ. Η Λίνα Μενδώνη ζήτησε να προχωρήσει άμεσα από τον Δήμο μελέτη η οποία να εξασφαλίζει την προσβασιμότητα σε ΑμεΑ και γενικότερα εμποδιζόμενα άτομα.
Ο Δήμαρχος Μωυσής Ελισάφ ευχαρίστησε την υπουργό Πολιτισμού για την υποδειγματική, συνεργασία και σημείωσε: «Η υπουργός δίνει άμεσα και πρακτικά λύσεις σε σύνθετα προβλήματα. Η συνεργασία μας, θα συνεχιστεί και εμείς από την πλευρά μας, θα κάνουμε το καλύτερο που μπορούμε και το επόμενο διάστημα».
Στις αυτοψίες και στις συσκέψεις, τη Λίνα Μενδώνη συνόδευσαν ο βουλευτής Ιωαννίνων Σταύρος Καλογιάννης, η προϊσταμένη της Εφορείας Αρχαιοτήτων Ιωαννίνων Βαρβάρα Παπαδοπούλου και υπηρεσιακά στελέχη του ΥΠΠΟΑ.
