«Όλη η Ελλάδα ένας πολιτισμός»: Οι δωρεάν εκδηλώσεις της εβδομάδας σε μνημεία και αρχαιολογικούς χώρους

55

Συνεχίζεται με επιτυχία για ακόμα μία εβδομάδα το πρόγραμμα εκδηλώσεων του ΥΠΠΟ, Ολη η Ελλάδα ένας πολιτισμός, με εκδηλώσεις σε μνημεία και αρχαιολογικούς χώρους.

Οι εκδηλώσεις προσφέρονται δωρεάν στο κοινό.

Οι εκδηλώσεις της εβδομάδας

— Σκοτεινή πλευρά της μνήμης / Η προκυμαία

13 Σεπτεμβρίου • Αρχαιολογικό Μουσείο Χαλκίδας, Αρέθουσα
Μουσική

Μια μουσική παράσταση πολυμέσων για το συλλογικό τραύμα της Μικρασιατικής Καταστροφής και για τη διττή υπόσταση της ρίζας μας. Δομείται πάνω σε μαρτυρίες ανωνύμων πρωταγωνιστών του ιστορικού χρόνου, που στην παράσταση εκφέρονται από ένα αθέατο πρόσωπο.

Ψηφίδες ζώσας μνήμης, σταχυολογημένες απ’ την ιερή δεξαμενή των τεθνεώτων, στάζουν την ευλογία τους στο σήμερα, υφαίνοντας το έδαφος που πάνω του κάθε πληγή γιορτάζει και γιατρεύεται. Η ζώσα ρίζα της καταστροφής βλασταίνει υπόγεια στο σώμα της Ελλάδας, θεμελιώνοντας μια Μικρασία πιο πραγματική απ’ την πραγματική.

Όλα εγκαταλείπονται στον ωκεανό του αναπότρεπτου, μεταμορφώνοντας το πλήθος των ανέστιων σε σύμβολο διεθνικό. Νησίδα παρηγορίας η Μουσική, ένας υπαινιγμός της μέσα Πατρίδας προς την οποία οι πρόσφυγες αδιαλείπτως πορεύονται.

Σχεδιασμός, επιλογή, διαμόρφωσή και συρραφή μαρτυριών, σενάριο και πρωτότυπα κείμενα, επιλογή κειμένων, σύνθεση πρωτότυπης μουσικής, ζωντανή εκτέλεση και midi κιθάρα, σύστημα ζωντανής διαμόρφωσης οπτικών και ηχητικών τόπων: Γιώργος Μουλουδάκης

Δημιουργία βίντεο, (δύο διαφορετικά κινούμενα σε παράλληλους χρόνους), ηχητικός σχεδιασμός, προετοιμασμένες και ζωντανές διαμορφώσεις οπτικού σεναρίου, υπεύθυνος προβολών: Βασίλης Κουντούρης

Ηχητικός σχεδιασμός, συν-διαμόρφωση ηχητικών τόπων, προετοιμασμένες και ζωντανές διαμορφώσεις ηχητικού σεναρίου, υπεύθυνος ήχου: Κώστας Μπώκος. Sound editing, video editing, σύστημα surround, video installation: Studio 19st. Εκφορά κειμένων (κρυφό πρόσωπο)- ο ήχος των πολλαπλών προσώπων της μνήμης: Σοφία Χιλλ / ΑΜΚΕ: ΣΗΜΑΤΩΡΟΣ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΗ

— Ικεσία – Από την Προσφυγιά στην Προσφυγή

13 & 14 Σεπτεμβρίου • Ιδαίο Άντρο, Ανώγεια Κρήτης
Μουσική

Ο Ικέτης και η τελετουργία της Ικεσίας αποτελούσαν άγραφους νόμους με θεία προέλευση και προστάτη τους τον βασιλιά των θεών Δία, τον θεϊκό εκείνο πρόσφυγα που ως βρέφος διασώθηκε μετά την προσφυγή της μάνας του Ρέας στο ιερότατο των κρητικών σπηλαίων Ιδαίο Άντρο.

Σε αυτόν τον εμβληματικό χώρο, στην καρδιά του Ψηλορείτη, μέσα από μια καλλιτεχνική και επιστημονική σύμπραξη, μπαίνει ένας ιδιαίτερος στόχος, να προσεγγιστεί η διαχρονική έννοια της Ικεσίας ως προσφυγιάς και προσφυγής με αφορμή τα 100 χρόνια από τη Μικρασιατική Καταστροφή.

Στα 1.550 μέτρα υψόμετρο θα επιχειρηθεί ένας συμβολικός θεματικός κύκλος από την προκυμαία της Σμύρνης στους πρόποδες του Ξένιου Δία, που θα περιλαμβάνει δύο θεματικές εισηγήσεις, ένα θεατρικό απόσπασμα από την τραγωδία Ικέτιδες του Αισχύλου, τον μουσικοθεατρικό αυτοσχεδιασμό ΠροσφυΓαία Project και τη μουσική παράσταση του συγκροτήματος του Κρητικού καλλιτέχνη Βασίλη Σκουλά.

Α΄ Μέρος – Θεματικές εισηγήσεις, ομιλητές

«Τα πρώτα χρόνια των προσφύγων της Μικρασιατικής Καταστροφής στην Κρήτη, οι συνθήκες διαμόρφωσης μιας νέας καθημερινότητας στη νέα πατρίδα»: Ελένη Ψαραδάκη Διδάκτωρ Κοινωνικής Ανθρωπολογίας, Πανεπιστήμιο Κρήτης
«Ικέτες Ασύλου – Η πολιτισμική διαχρονικότητα της προσφυγιάς από την προκυμαία της Σμύρνης στους πρόποδες του Ξένιου Δία»: Γιώργης Α. Καλομοίρης Υποψήφιος Διδάκτωρ Πολιτιστικού Σχεδιασμού και Ανάπτυξης Πολιτικών Πολιτισμικής Δημοκρατίας

Β΄ Μέρος – Θεατρικό

Μουσικοθεατρικός και χορευτικός αυτοσχεδιασμός ΠροσφυΓαία Project
Ηθοποιός, περφόρμερ: Μαρία Αθητάκη
Ηθοποιός (ο λόγος του βασιλιά Πελασγού από την τραγωδία Ικέτιδες του Αισχύλου): Μάρκος Γέττος
Μουσικός, μαντολίνο: Βασίλης Δραμουντάνης

Γ΄ Μέρος – Μουσική παράσταση

Μουσικό δρώμενο με τον Βασίλη Σκουλά και το συγκρότημά του
Μαντολίνο, τραγούδι: Βασίλης Δραμουντάνης
Λαούτο: Γιάννης Σπαχής
Κιθάρα, βιολί: Ελένη Τορνεσάκη

Επιμελητής οργάνωσης και παραγωγής: Γιώργης Καλομοίρης
Υπεύθυνος παραγωγής: Αντώνης Νταγιαντάς / Υπεύθυνη επικοινωνίας: Μαρίνα Γεροντή / ΑΜΚΕ: Androidus Project Tank

— Ίβαλα ίβαλα, ω, πάμε γιαλό γιαλό

14 & 15 Σεπτεμβρίου • Κάστρο Ζακύνθου
Θέατρο

Μια ομάδα ηθοποιών, ένας σύγχρονος «χορός», επιχειρεί να (ανα)συνθέσει μια καταιγιστική και εν τω άμα τελετουργική μουσικοθεατρική παράσταση / αφήγηση για τη Σμύρνη, το διαμάντι της Ανατολής. Πώς αφανίζεται μια πολύβουη πολυπολιτισμική πόλη από την έξαρση των εθνικισμών, τα ιμπεριαλιστικά συμφέροντα, την καλλιέργεια των παθών, την αμετροέπεια, τον κοντόφθαλμο μικροκομματισμό και τον πανταχού παρόντα διχασμό

Πάνω σε ένα κείμενο πρωτότυπης γραφής που συντίθεται από μετάπλαση/κολλάζ αφηγήσεων, θραύσματα της μικρασιατικής ιστορίας ,ντοκουμέντα, δημιουργείται μια παράσταση μεικτού ύφους, όπου το τραγικό εμπλέκεται με το χιούμορ, την σάτιρα, τον Καραγκιόζη, την χορική απαγγελία.

Οι θεματικές της Ύβρεως, η Άτη – το σκοτάδι της πλάνης, βρίσκουν σε τούτο το βαθύ και ανεπούλωτο τραύμα γόνιμο έδαφος. Μα η ανελέητη μεταστροφή της τύχης επί τα χείρω, η Νέμεσις, η τραγική μοίρα χτυπά κυρίως τους Μικρασιάτες χριστιανούς…

Το νέο έργο της Λυρικής αφιερωμένο στον κινηματογραφιστή Αντρέι Ταρκόφσκι -Μία τελετουργική «παράσταση ήχου»

Δραματολογία, Κείμενο, Σκηνοθεσία: Μαρία- Λουίζα Παπαδοπούλου
Σύμβουλος Ιστορίας: Μιχάλης Βάρλας
Σκηνικά: Διονύσης Τσουκαλάς. Άση Δημητρολοπούλου
Κοστούμια, αντικείμενα: Άση Δημητρολοπούλου
Ζωγραφική, τελάρα: Ελένη Γούναρη / Κατασκευή φιγούρων Καραγκιόζη: Χάρης Μπιλλίνης / Σύνθεση ήχων: Δημήτρης Ιατρόπουλος
Συνθέσεις Κρουστών: Τάσος Ροδοβίτης
Επιλογή μουσικών κομματιών: Παπαδοπούλου Μαρία- Λουίζα, Τάσος Ροδοβίτης
Φωτισμοί: Σπύρος Μαλαπέτσας
Κατασκευή Κουστουμιών: Γιάννα Κουρή
Αφίσα πρόγραμμα: Διονύσης Φουρνογεράκης
Βίντεο: Μπάμπης Σιγούρος
Βοηθός οργάνωσης παραγωγής Μαρία Σαμαρά

Σύμβουλος δραματουργίας: Ευάγγελος Μαυρουδής / Σκηνικά, κοστούμια: Ράψιμο κοστουμιών: Γιάννα Κουρή

Ερμηνεύουν: Στέλιος Θεοδώρου-Γκλίναβος, Οδύσσεια Μπουγά, Μαρία Λουίζα Παπαδοπούλου, Ελένη Μακρή, Τάσος Ροδοβίτης, Μαρία Σαμαρά

Μουσική ζωντανά παίζουν: Κρουστά: Τάσος Ροδοβίτης
Κιθάρα: Στέλιος Θεοδώρου – Γκλίναβος, Τάσος Ροδοβίτης
Ευχαριστούμε θερμά και ολόψυχα τον Ευάγγελο Μαυρουδή για γνώμες και συμβουλές την Άννα Γριμάνη, για σχόλια και διορθώσεις στην κίνηση, τον Διονύση Ευαγγελάτο, την Κατερίνα Κυβετού και τον ποιητή Νίκο Παναγιωτόπουλο./ΑΜΚΕ: ΑΝΕΜΗ

— Ωκεανός

14 & 15 Σεπτεμβρίου • Μόλος Πλάκας & Σπιναλόγκα
Θέατρο

Μια παράσταση που αποπειράται να αναδείξει την αιφνίδια και βίαιη διαδικασία η οποία μετατρέπει τον Μικρασιάτη Πρόσφυγα σε λοιμογόνο παράγοντα επικίνδυνο για το κοινωνικό σύνολο. Ο Μικρασιάτης Πρόσφυγας εξορίζεται, εγκαταλείπεται ή πεθαίνει στα λοιμοκαθαρτήρια που στήθηκαν σε διάφορες περιοχές στην Ελλάδα.

Η παράσταση πραγματεύεται πολύπλευρα το ιστορικό αυτό φαινόμενο, με γνώμονα σύγχρονες επιστημονικές θεωρήσεις: τις εξουσιαστικές δομές που το γεννούν, τις κοινωνικές και πολιτικές συνιστώσες του, αλλά και τις έννοιες νοσηρότητα / κανονικότητα, «εξυγίανση», κατώφλι, μετάβαση, περιθωριοποίηση ως τόπο καταγραφής ιστορικών / κοινωνικών συνδηλώσεων, μεταξύ άλλων…

Το δραματουργικό υλικό συντίθεται από πραγματικές μαρτυρίες αλλά και κείμενα πρωτότυπα μυθοπλαστικού χαρακτήρα. Το καλλιτεχνικό έργο επιτελείται σε ανοιχτό χώρο και εν πλω. Στο επίκεντρο βρίσκεται το σώμα, η κινησιολογία του, τα τραγούδια, οι ήχοι και οι φωνές των ηθοποιών, οι οποίοι εξαρχής συμπλέκονται με τους θεατές ώστε να δημιουργήσουν μια κοινότητα. Η σκηνοθεσία αξιοποιεί το φυσικό τοπίο της περιοχής και ακολουθεί το σύντομο διάπλου των λεπρών από την Πλάκα εν πλω και στο νησί της Σπιναλόγκα

Σκηνοθεσία: Γιώργος Σαχίνης / Ιδέα, κείμενα, δραματουργία: Εύη Προύσαλη
Έρευνα: Θεόφιλος Διαμαντής / Εικαστική εγκατάσταση, σκηνικά: Αλέξανδρος Κακλαμάνος / Μουσική σύνθεση, μουσικός, περφόρμερ: Θάνος Κοσμίδης
Χορογραφία: Ειρήνη Αλεξίου / Κοστούμια: Άννα Μαγουλιώτη
Βίντεο, φωτογραφίες: Μυρτώ Κοκκίνου
Οργάνωση Παραγωγής: Ρέα Ζέκκου, Καλλιόπη Αναστασιάδου
Επικοινωνία: Αγγελική Ζερβού

Ερμηνεύουν: Συμεών Τσακίρης, Δήμητρα Μητροπούλου, Ζωή Δημητρίου, Θάνος Κοσμίδης, Ειρήνη Αλεξίου, Εύη Προύσαλη, Κατερίνα Πρωτονοταρίου, Έλλη Σαχίνη

*Για τους θεατές απαιτείται άνετη αμφίεση και παπούτσια, καθώς θα χρειαστεί επιβίβαση σε καραβάκι αλλά και περίπατος στο νησί της Σπιναλόγκα.

— Διά πυρός…

14 & 15 Σεπτεμβρίου • Φορτέτζα, Ρέθυμνο
Χορός

Τα κοινά στοιχεία που συνθέτουν τον πυρήνα του έργου είναι η σχέση ανάμεσα στην αναπηρία και την προσφυγιά, μέσα από τις επίκαιρες διαστάσεις των φαινομένων, αναφορικά με την καταπίεση που βιώνουν, το πεδίο δράσης που τους δίνουν οι κοινωνίες και την ενσωμάτωσή τους στον κοινωνικό ιστό.

Λαμβάνοντας υπόψη κοινωνικές, οικονομικές, ταξικές, εθνικές, ψυχολογικές παραμέτρους και επιρροές, ερευνούμε το φάσμα και τις διαδικασίες ενσωμάτωσης και αποδοχής αυτών των πληθυσμών, μέσα από αυθεντικές αφηγήσεις των ίδιων των ατόμων και τον ρόλο τους στην εξέλιξη του πολιτισμού.
Ένας επαναπροσδιορισμός της τέχνης, του «διαφορετικού άλλου», του πρόσφυγα, του ανάπηρου, της ίδιας της ζωής, του ίδιου του εαυτού, των συναισθημάτων, της σχέσης με το ίδιο το σώμα, τον νου και την ψυχή.

Σύλληψη, χορογραφία: Γιώργος Χρηστάκης / Σκηνοθεσία – Δραματουργία : Τζένη Αρσένη / Μουσική σύνθεση, εκτέλεση: Κώστας Λειβαδάς
Φωτισμοί: Σάκης Μπιρμπίλης

Τραγούδι: Ελένη Τσαλιγοπούλου / Αφήγηση: Ανάστασης Κολοβός, Σωτήρης Ταχτσόγλου

Χορεύουν: Φαίη Μάλαμα, Κλητώ Τσίγκρη, Ελένη Κόντζιλα, Μαρία-Ζωή Τερζοπούλου, Ιόλη Σπηλιοπούλου, Γιάννης Χαλδαίος, Αλέκος Μπλάτζε, Γιώργος Χρηστάκης / ΑΜΚΕ: DAGIPOLI DANCE Co

— Catch (19)22

14 & 15 Σεπτεμβρίου • Αύλειος χώρος Βασιλικών Τάφων Αιγών
Παραστάσεις / Δράσεις για παιδιά και εφήβους

Catch-22 σημαίνει «φαύλος κύκλος», αφού το μυθιστόρημα του Τζόζεφ Χέλλερ έμελλε να καθιερωθεί ως έκφραση για να δηλώσει το παράλογο της ανθρώπινης ύπαρξης, το παράλογο του πολέμου, όπου επιτυχία και καταστροφή είναι άρρηκτα συνδεδεμένες.

Γιατί τι άλλο είναι ο πόλεμος παρά ένας ακόμη Σίσυφος που σπρώχνει τον βράχο του στην κορυφή και πάλι πίσω; Το Catch (19)22 εξερευνά τη Μικρασιατική Καταστροφή μέσα από το παράλογο του πολέμου και δεν διστάζει να τη φέρει αντιμέτωπη με τη μακεδονική ακμή και παρακμή. Εκεί, πάνω από τους τάφους των μεγάλων βασιλιάδων. Όπου μεγαλείο και θάνατος είναι οι δύο όψεις του ίδιου νομίσματος.

H site-specific performance Catch (19)22 έρχεται στον αρχαιολογικό χώρο των Βασιλικών Τάφων Αιγών, μετά από συλλογή προφορικών και γραπτών μαρτυριών για τη ζωή στη Μικρά Ασία και με την καλλιτεχνική συμβολή μαθητών του 1ου Γυμνασίου Βέροιας.

Σκηνοθεσία – Δραματουργική Επεξεργασία – Συντονισμός Καλλιτεχνικών εργαστηρίων: Αθηνά Χατζηαθανασίου
Κείμενα – Δραματουργική Επεξεργασία: Σοφία Γουργουλιάννη
Κίνηση: Αφροδίτη Γεωργιάδου / Σκηνικά-Κοστούμια: Ευγενία Βησσαρίου
Φωτισμοί: Γιάννης Ζέρβας / Επιμέλεια βίντεο: Νάλια Ζήκου
Γραφιστική επιμέλεια: Εύα Λαμπάρα / Performers: Ευγενία Βησσαρίου, Γιάννης Ζέρβας, Άντα Κουγιά, Παναγιώτα Χαϊδεμένου, Αθηνά Χατζηαθανασίου
Συμμετέχουν στις δράσεις: Μαθητές του 1ου Γυμνασίου Βέροιας (Φιλίππειο), Μέλη ερασιτεχνικών θιάσων της περιοχής
*Ευχαριστούμε τον κ. Γιώργο Κοτζαερίδη για την παραχώρηση της προσωπικής του συλλογής – ψηφιακό υλικό, αντικείμενα υλικού πολιτισμού και μαρτυρίες. ΑΜΚΕ: CALD Productions

— Με το παιχνίδι στις γειτονιές της Μικρασίας

14 & 15 Σεπτεμβρίου • Αρχαιολογικό Μουσείο Θηβών
Παραστάσεις / Δράσεις για παιδιά και εφήβους

Βιωματικό δρώμενο για παιδιά, με στοιχεία δραματοποιημένου ντοκιμαντέρ και αφηγηματικής παράστασης, με πρωτότυπη μουσική και κεντρικό άξονα τα παιχνίδια στις γειτονιές της Μικρασίας, τα οποία «αφηγούνται» με τον δικό τους τρόπο την καθημερινότητα των κοινωνιών πριν από την Καταστροφή του 1922. Παιχνίδια που μοιάζουν λησμονημένα, που παίχτηκαν χωρίς ποτέ να ειπωθούν, που αφέθηκαν να χαθούν μαζί με την ελπίδα της επιστροφής στην πατρίδα.
Το νήμα της συλλογικής μνήμης ξεδιπλώνεται μέσα από μια ιστορία που ταξιδεύει στον χρόνο παίζοντας με τα παιδιά παιχνίδια που μεταφέρθηκαν από όσους αντίκρισαν τον πόνο στις προσφυγικές αυλές, μαζί με το χαμόγελο μιας ανέμελης παιδικής ηλικίας.

Με σύγχρονα οπτικοακουστικά μέσα και ανακατασκευασμένα παλιά παιχνίδια θα παρουσιαστούν ιστορίες ενσωμάτωσης και αναβίωσης σε νέο τόπο καθώς και οι τρόποι με τους οποίους κάποτε εκφραζόταν η ευρηματικότητα, η χάρη και η φαντασία του λαού μας.

Ιδέα, καλλιτεχνική διεύθυνση : Γιάννα Δεληγιάννη / Έρευνα, κείμενο, αφήγηση: Δρ Ευαγγελία Παπαδοπούλου / Σύνθεση, ζωντανή μουσική: Γιώργος Κασαβέτης
Ζωντανή μουσική: Χάρης Παπανικολάου

Σκηνοθεσία οπτικού υλικού, φωτογραφίες: Χρήστος Πετρόπουλος
Σκηνικά, παιχνίδια: Ευαγγελία Θεριανού
Φωτιστικός σχεδιασμός: Ελίζα Αλεξανδροπούλου
Φώτα: Χρήστος Αντωνακόπουλος
Ήχος: Περικλής Παπαδημητρίου |Sound Systems
Σχεδιασμός αφίσας: Σάκης Στριτσίδης |Front
Υπεύθυνη επικοινωνίας: Ελεάννα Γεωργίου / ΑΜΚΕ: CINEMATHESIS

Πληροφορίες και προκρατήσεις ΕΔΩ