Τα αποκαλυπτήρια του αγάλματος La Spigolatrice στην παραλία του Σάπρι στην επαρχία του Σαλέρνο, πυροδότησε αντιδράσεις από γυναίκες πολιτικούς της Ιταλίας.
Η σεξουαλική αντικειμενοποίηση της ηρωίδας του ποιήματος ήταν αυτό που εξόργισε τις γυναίκες πολιτικούς, συμπεριλαμβανομένων της γερουσιαστού Monica Cirinnà και του μέλους του Δημοκρατικού Κόμματος Laura Boldrini, που κατέφυγαν στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης για να καταγγείλουν το γλυπτό.
«Για μία ακόμη φορά, πρέπει να υποφέρουμε την ταπείνωση να βλέπουμε τους εαυτούς μας να αναπαρίστανται με τη μορφή ενός σεξουαλικά αντικειμενοποιημένου σώματος, χωρίς ψυχή και χωρίς καμία σχέση με τα κοινωνικά και πολιτικά ζητήματα της ιστορίας», είπαν, σε ανακοίνωση που έστειλαν στη βρετανική εφημερίδα The Independent, γυναίκες-μέλη του Δημοκρατικού Κόμματος στο Παλέρμο.
Το άγαλμα φαίνεται να φοράει ένα διαφανές φόρεμα, το οποίο αποκαλύπτει κάθε καμπύλη της φιγούρας με οικεία λεπτομέρεια. (Ας είμαστε ωμοί: Συνήθως δεν βλέπετε πολλές ρωγμές στα μνημεία των πολιτών.) Ωστόσο, ο Stifano απορρίπτει τις κατηγορίες για σεξισμό.
Ο Ιταλός γλύπτης μετά τις αντιδράσεις πήρε θέση
«Έχω πάντα την τάση να καλύπτω όσο το δυνατόν λιγότερο το ανθρώπινο σώμα, ανεξαρτήτως φύλου», έγραψε στη σελίδα του στο Facebook ο Ιταλός γλύπτης, διευκρινίζοντας ότι αν είχε δυνατότητα επιλογής, το άγαλμα θα ήταν «τελείως γυμνό… απλώς επειδή είμαι λάτρης του ανθρώπινου σώματος».
«Από τότε που τοποθετήθηκε στην παραλία, ‘εκμεταλλεύτηκα’ το θαλασσινό αεράκι που το επενδύει για να μετακινήσει τη μακριά φούστα, και έτσι να αναδείξει το σώμα», συνέχισε ο καλλιτέχνης. “Αυτό γίνεται για να υπογραμμίσουμε μια ανατομία που δεν θα έπρεπε να είναι ένα πιστό στιγμιότυπο μιας χωριατοπούλας του 19ου αιώνα, αλλά μάλλον για να αντιπροσωπεύει ένα ιδανικό μιας γυναίκας, να προκαλεί την υπερηφάνεια της, την αφύπνιση της συνείδησης, όλα σε μια στιγμή μεγάλου πάθους.”
“Δεν είναι ερωτισμός, δεν είναι σεξισμός, δεν είναι χυδαιότητα. Είναι η ομορφιά του άνδρα και της γυναίκας”, δήλωσε ο Στίφανο στο Artnet News. Σημείωσε ότι το κοινό δεν έχει εναντιωθεί στο γυμνό που χαρακτήριζε άνδρες, παιδιά ή ηλικιωμένους στην προηγούμενη δουλειά του, και αυτή η διαμάχη είναι μόνο “επειδή είναι το σώμα μιας νεαρής γυναίκας”.
Η ιστορία πίσω από το άγαλμα
Το γλυπτό του Emanuele Stifano αναπαριστά το κεντρικό πρόσωπο του ποιήματος «La Spigolatrice di Sapri (Η Σταχυομαζώχτρα του Σάπρι)» του Luigi Mercantini, ποιήματος που συχνά διδάσκεται στα ιταλικά σχολεία.
Η αγρότισσα είχε με θάρρος βοηθήσει τον Ιταλό επαναστάτη Carlo Pisacane στην αποτυχημένη εξέγερση του 1857 κατά των Βουρβόνων του Βασιλείου της Νάπολης, η οποία άφησε πίσω της 300 νεκρούς. Το δημόσιο μνημείο προορίζεται να τιμήσει το ιστορικό γεγονός, ωστόσο, αντί του Pisacane ή των 300 που τον ακολούθησαν στην εξέγερση και στον θάνατο, αναπαρίσταται η αφηγήτρια του ποιήματος, φορώντας διαφανές ένδυμα που αποκαλύπτει ανάγλυφα τις καμπύλες του σώματός της (πλην του στήθους της το οποίο η «Σταχυομαζώχτρα» καλύπτει εν μέρει με το δεξί της χέρι).
Στον εορτασμό για το La Spigolatrice, ήταν και ο πρώην Ιταλός πρωθυπουργός Giuseppe Conte.
Η διαμάχη θυμίζει τον περσινό σάλο για το μνημείο της Maggi Hambling στο Λονδίνο για την πρωτοφεμινίστρια Mary Wollstonecraft, η οποία παρουσίαζε μια γυμνή γυναίκα. Οι δυσφημιστές δεν κατευνάστηκαν από την επιμονή του καλλιτέχνη ότι το άγαλμα ήταν ένας φόρος τιμής στο πρωτοποριακό πνεύμα της Wollstonecraft, παρά μια παραδοσιακή ομοιότητα.
Only in Italy a statue of an agrarian laborer, in memory of a massacre of 300 ppl, could take this form. 2021 in #Sapri pic.twitter.com/N9K1XDqZVk
— Francesca Piazzoni (@f_piazzoni) September 26, 2021
