«Ο Χεσούς ντε Γκαλίντεθ είναι ένας ήρωας της νοσταλγίας και της αντίστασης σε κάθε µορφή εξουσίας. Όταν έµαθα το θάνατό του ένιωσα σαν να έχασα ένα συγγενή µου». Μανουέλ Βάθκεθ Μονταλµπάν
Νέα Υόρκη 1956. Ο Χεσούς ντε Γκαλίντεθ, συγγραφέας, νομικός, εξόριστος εκπρόσωπος του Βασκικού Εθνικιστικού Κόμματος στη Νέα Υόρκη και συνεργάτης του FBI και της CIA, ετοιμάζει μια διατριβή με θέμα τις δικτατορίες της Λατινικής Αμερικής. Η εργασία του εστιάζεται στη μορφή του Ραφαέλ Λεόνιδας Τρουχίγιο, τυράννου του Άγιου Δομίνικου, και στο απάνθρωπο καθεστώς του. Λίγο μετά την παρουσίαση της διατριβής του, ο Γκαλίντεθ απάγεται και μεταφέρεται από την 5η Λεωφόρο στη Δομινικανή Δημοκρατία, όπου τα ίχνη του χάνονται για πάντα. Τριάντα δύο χρόνια αργότερα, η Αμερικανίδα φοιτήτρια Μίριελ Κόλμπερτ, που εκπονεί διδακτορική διατριβή για την «Ηθική της αντίστασης», προσπαθεί να συμπληρώσει το παζλ της εξαφάνισης και του θανάτου του Βάσκου πολιτικού ακτιβιστή, και βρίσκεται στο στόχαστρο των ίδιων σκοτεινών δυνάμεων που ευθύνονται για το θάνατό του.
Ακροβατώντας ανάμεσα στο δημοσιογραφικό χρονικό, την ιστορική έρευνα και τη μυθοπλασία, ο Μονταλμπάν αφηγείται –με μιαν αφήγηση αποσπασματική και πρισματική, όπως και οι αλήθειες που επιχειρεί να μεταδώσει– ένα πραγματικό ιστορικό γεγονός: την εξαφάνιση και δολοφονία του Χεσούς ντε Γκαλίντεθ.
Ταυτόχρονα, γράφει ένα σκοτεινό και υποβλητικό πολιτικό θρίλερ, που συνδυάζει το ντοκουμέντο με την «αστυνομική» πλοκή, πάνω στην πάντα επίκαιρη βία της πολιτικής εξουσίας. Στο Γκαλίντεθ. Το ανώφελο πρόσωπο του θανάτου, ο αγώνας για τη δημοκρατία συνομιλεί με την επαναστατική βία, η δράση του πολιτικού ακτιβιστή με αυτήν του πράκτορα μυστικών υπηρεσιών, η βία και διαφθορά δικτατορικών καθεστώτων με αντίστοιχους μηχανισμούς καταστολής και δίωξης της δημοκρατίας. Μέσα από τον αέναο κύκλο της πολιτικής βίας ο Μονταλμπάν αναδεικνύει το «ανώφελο πρόσωπο του θανάτου».
Το Γκαλίντεθ. Το ανώφελο πρόσωπο του θανάτου έχει τιμηθεί με το Εθνικό Βραβείο Πεζογραφίας (Ισπανία, 1991) και το Ευρωπαϊκό Βραβείο Λογοτεχνίας (1992). Το 2002 γυρίστηκε σε ταινία με τίτλο «Υπόθεση Γκαλίντεθ» με τους Saffron Burrows και Harvey Keitel στους πρωταγωνιστικούς ρόλους.
Δείτε εδώ πως μπορείτε να κερδίσετε το βιβλίο.
ΚΡΙΤΙΚΗ
«Ένα βιβλίο (…) βίαιο και νοσταλγικό, γεμάτο πάθος, αλλά και πικρία. Ένα παράξενο βιβλίο, κάτι ανάμεσα σε Τζον Λε Καρέ και Πολ Νιζάν. Ένας ύμνος σε όλους τους ιδεαλιστές, σε όλους αυτούς που δεν έχουν αποφασίσει να υπομείνουν το δόγμα του τέλους της Ιστορίας. (…) Αν και σκοτεινό, το Γκαλίντεθ είναι ένα απίστευτα αναζωογονητικό ανάγνωσμα». Le Nouvel Observateur, Serge Raffy
ΑΠΟΣΠΑΣΜΑ
«Μα δεν θα μπορέσουν να σ’ εξαφανίσουν έτσι. Δεν είμαστε στο 1956. Δεν μπορεί να χαθεί ένας άνθρωπος από προσώπου γης χωρίς να μαθευτεί. Αλλά και να μαθευτεί, τι έγινε; Μένεις χωρίς μιλιά, χωρίς φωνή, χωρίς ιδέες. Μονάχα μια βασανιστική αγωνία κυριεύει το στήθος σου, και κάθεσαι στο πάτωμα, πιάνεις τα γόνατα με τα χέρια και βάζεις το κεφάλι ανάμεσα στα πόδια σου ψάχνοντας ένα όνομα που να μπορείς να επικαλεστείς. Έτσι ήταν; Έτσι ήταν, Χεσούς; Στην περίπτωσή σου, όμως, υπήρχε μια πρόκληση, ενώ στη δική μου όλα μοιάζουν σαν ένα απλό παιχνίδι ανακατασκευής, σαν τη δουλειά των παλαιοντολόγων, που συνθέτουν με υπομονή, κόκαλο το κόκαλο, το σκελετό ενός δεινοσαύρου. Και ξαφνικά αποκαλύπτεται ότι ο δεινόσαυρος είναι ζωντανός, ότι το πείραμα οδηγεί στο μαρτύριο, στο θάνατο».
«Ούτε καν ο Γκαλίντεθ δεν είναι ένας ξεκάθαρος σκοπός. Ούτε καν ο Γκαλίντεθ δεν είναι ένας δίκαιος που να σου δανείζει λίγο φως από το φωτοστέφανό του, αλλά ένας αντιφατικός άνθρωπος, που κατέκτησε τη μέγιστη αξιοπρέπειά του σ’ ένα δωμάτιο σαν κι ετούτο. Τότε, όμως, εκείνος σίγουρα θα βρήκε κάτι να τραγουδήσει, σίγουρα θα είχε κάποιον σπουδαίο λόγο να απαγγείλει. Ίσως στις τελευταίες του στιγμές να τραγούδησε τον ύμνο των γκουντάρι και να φώναξε στους δήμιούς του μια ιστορική φράση, που ποτέ δεν θα μαθευτεί. Εσύ τι τραγούδι θα πεις, Μίριελ, που να σου κρατήσει συντροφιά από μέσα σου και να μην είναι απλώς ένας τρόπος για να διασκεδάσεις το φόβο;»
ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ
Ο Manuel Vázquez Montalbán (Μανουέλ Βάθκεθ Μονταλμπάν) γεννήθηκε στη Βαρκελώνη το 1939. Πολυγραφότατος, δημοσίευσε δοκίμια –για τον κινηματογράφο, το θέατρο, την κοινωνία και την πολιτική–, ποιητικές συλλογές και διηγήματα, ενώ καλλιέργησε και ελάσσονα είδη, όπως το ευθυμογράφημα ή η γαστρονομία. Τη δεκαετία του ’60 ανέπτυξε πολιτική δράση κατά του καθεστώτος Φράνκο, με αποτέλεσμα να καταδικαστεί το 1962 σε τρία χρόνια φυλάκισης.
Τα κείμενά του χαρακτηρίζονται από κριτική και ανατρεπτική ματιά στη σύγχρονη ισπανική πραγματικότητα· στοιχείο που βρίσκουμε στις –είκοσι και πλέον– αστυνομικές ιστορίες του, με ήρωα τον δημοφιλή ντετέκτιβ Πέπε Καρβάλιο. Το έργο του έχει μεταφραστεί σε πολλές γλώσσες και έχει τιμηθεί με πλήθος διακρίσεων, μεταξύ των οποίων το Ευρωπαϊκό Βραβείο Λογοτεχνίας (1992) για το έργο του Γκαλίντεθ, το Εθνικό Βραβείο Πεζογραφίας (1991) και το Εθνικό Βραβείο Ισπανικών Γραμμάτων (1995) για το σύνολο του έργου του. Πέθανε στην Μπανγκόκ το 2003. Άλλα έργα του: Ο στραγγαλιστής, Οι θάλασσες του Νότου και Αυτοβιογραφία του στρατηγού Φράνκο.
