Λάρισα: Στο φως ιερό των ελληνιστικών χρόνων

146

​Αρχιτεκτονικά κατάλοιπα μνημειακού κτηρίου έφερε στο φως ανασκαφική έρευνα της Εφορείας Αρχαιοτήτων Λάρισας στη θέση «Σκιαθάς», σε χώρο όπου διακρινόταν μαρμάρινο κατώφλι και τμήματα τοίχων. Από τα μέχρι τώρα ανασκαφικά δεδομένα προκύπτει ότι πρόκειται για ιερό των ελληνιστικών χρόνων (3-2ος αι. π.Χ.), κατασκευασμένο από πωρόλιθο και ντόπιο λίθο. Εντοπίσθηκαν αρχιτεκτονικά μέλη, όπως τμήμα από το επιστύλιο και πέντε κιονόκρανα δωρικού ρυθμού. Επίσης στο εσωτερικό του βρέθηκαν βάθρο αγάλματος, τμήμα στήλης, μαρμάρινο πόδι τράπεζας, καθώς και δύο μαρμάρινες κεφαλές παιδιών, ενός κοριτσιού και ενός αγοριού.

Στην παραλιακή περιοχή Κάτω Πολυδένδρι του Δήμου Αγιάς της ΠΕ Λάρισας και συγκεκριμένα στη θέση «Σκιαθάς», δίπλα στο λιμάνι του Αγιοκάμπου, πραγματοποιούνται στην δασωμένη και δύσβατη ακρόπολη του κηρυγμένου αρχαιολογικού χώρου σωστικές έρευνες από την ΕΦΑ Λάρισας, καθώς τμήματα κτηρίων διαφαίνονται μετά από έκτακτες καιρικές συνθήκες ή ανθρώπινες επεμβάσεις. Η έρευνα πραγματοποιείται υπό την επίβλεψη της αρχαιολόγου Νεκταρίας Αλεξίου.

Ο αρχαίος οικισμός στην εν λόγω θέση εκτείνεται πάνω σε χαμηλό ύψωμα στα ανατολικά πρόβουνα του όρους Μαυροβούνι που συνδέει την οροσειρά της Όσσας προς βορρά με την οροσειρά του Πηλίου προς νότο. Πρόκειται για τειχισμένο οικισμό, έκτασης 55 στρεμμάτων, ο οποίος διέθετε και φυσική οχύρωση, βαθύ ρέμα στα βόρεια, δυτικά και νότια. Δομημένος πάνω σε κλιμακωτά άνδηρα, απλωνόταν ανατολικά προς την θάλασσα και έφτανε στις βραχώδεις ακτές του βόρειου Αιγαίου. Διέθετε δύο φυσικούς ορμίσκους που πιθανά να ήταν τα λιμάνια του. Κατά το παρελθόν είχαν πραγματοποιηθεί από τον επίτιμο έφορο Αρχαιοτήτων Α. Τζιαφάλια έρευνες αποκάλυψης του τείχους της ακρόπολης. Από το χώρο προέρχονται σημαντικά ευρήματα, κυρίως από παραδόσεις, όπως γλυπτά, κεραμεικά, νομίσματα, στην πλειοψηφία τους κλασικής και ελληνιστικής εποχής, τα οποία φυλάσσονται στα μουσεία Λάρισας και Βόλου, ενώ ορισμένα εκτίθενται.

Αρκετά ήταν επίσης είναι και τα κινητά ευρήματα όπως σιδερένια καρφιά, σιδερένια αιχμή βέλους, χάλκινοι δακτύλιοι, τμήμα χάλκινης φιάλης, μολύβδινα σταθμία, χάλκινα θεσσαλικά και μακεδονικά νομίσματα. Επίσης εντοπίσθηκαν πήλινα υφαντικά βάρη, πήλινα λυχνάρια, πινάκια, αγγεία πόσης και θραύσματα εμπορικών αμφορέων. Ανάμεσά τους ξεχωρίζουν ενσφράγιστες κεραμίδες με ονόματα ιδιοκτητών κεραμικών εργαστηρίων, καθώς και μια κεραμίδα με την επιγραφή ΜΕΛΙΒΟΙΑΣ που πιθανά να ταυτίζει τον οικισμό στη θέση Σκιαθάς με την σημαντική αρχαία πόλη της Μαγνησίας Μελίβοια, θέμα που απασχόλησε αρκετούς ερευνητές στο παρελθόν.

Πρόκειται για το πρώτο κτήριο της τειχισμένης πόλης που αποκαλύπτεται, πέραν του τείχους. Επίσης, στο χαμηλότερο επίπεδο ερευνήθηκε τετράγωνος πύργος, που ανήκει στην κυρίως βυζαντινή περίοδο. Η συνέχιση της έρευνας αναμένεται να δώσει απαντήσεις σε σημαντικά αρχαιολογικά ζητήματα της παραλιακής αυτής περιοχής, που είναι πολύ πλούσια σε αρχαιότητες.