Εξερευνώντας την «Ελβετία της Εύβοιας»

Ανάμεσα σε έλατα, καστανιές, σε γάργαρα νερά, τα γραφικά εκκλησάκια  και το χιονισμένα τοπίο, ο ορεινός οικισμός Σέττα στην Εύβοια δεν κατέχει άδικα τον τίτλο της «Ελβετίας της Εύβοιας»!

Η Σέτα (ή Σέττα) είναι το πιο ορεινό χωριό της Εύβοιας και αποτελεί ιδανικό προορισμό για κάθε εποχή του χρόνου. Το χωριό είναι κτισμένο σε υψόμετρο 800 μέτρων, στη νότια πλαγιά του όρους Ξηροβουνίου της Κεντρικής Εύβοιας και είναι μία από τις πρώτες περιοχές στο νησί που καλύπτονται με χιόνι τον χειμώνα. Αποτελείται από δύο οικισμούς, την Άνω και Κάτω Σέτα, έχει γραφικά πετρόκτιστα σπίτια με παραδοσιακές σκεπές, ενώ φυσικές πηγές ξεπηδούν παντού και απέχει μόλις 128 χιλιόμετρα από την Αθήνα.

Σύμφωνα με τη λαϊκή παράδοση, το όνομα του χωριού προέρχεται από το όνομα της Γαλλίδας συζύγου του Τούρκου γαιοκτήμονα της περιοχής. Κατά τα χρόνια της Ελληνικής Επανάστασης, το δάσος και τα βουνά γύρω από τη Σέτα αποτέλεσαν ορμητήριο ντόπιων οπλαρχηγών.

Τι να δείτε

Ναός Αμπουδιώτισσας

Ο ναός της Αμπουδιώτισσας (ή Αμμουδιώτισσας) βρίσκεται ανάμεσα στους οικισμούς της Άνω και Κάτω Σέτας, όπου θα σας οδηγήσει ένας μικρός ασφαλτοστρωμένος δρόμος. Η περιοχή αποτελεί ένα υψίπεδο 890 μέτρων και είναι μαγευτική, γεμάτη πλατάνια, γάργαρα νερά, αγριομηλιές και αγριοαχλαδιές. Το ιστορικό εκκλησάκι, που κτίστηκε το 19ο αιώνα, γιορτάζει στα Εννιάμερα της Θεοτόκου. Σύμφωνα με την παράδοση, ο ναός αποτέλεσε λημέρι των πολεμιστών της Επανάστασης του 1821. Σήμερα διασώζονται, δυστυχώς, ελάχιστα τμήματα από την αγιογράφησή του. Αργότερα, δίπλα στο ναό κτίστηκε η εκκλησία της Αγίας Τριάδας. Στον περίβολο των δύο εκκλησιών υπάρχουν ξύλινα τραπέζια και παγκάκια, καθώς και μια πέτρινη πηγή από που τρέχει κρυστάλλινο νερό από το βουνό, οπότε μη χάσετε την ευκαιρία να ξαποστάσετε εδώ ώστε να ευχαριστηθείτε το πανέμορφο τοπίο.

Θέατρο Παπακωνσταντίνου

Λίγο έξω από τον άνω οικισμό, που αποτελεί το κέντρο του χωριού, ξεχωρίζει το υπαίθριο θέατρο 750 θέσεων, το οποίο κατασκευάστηκε στις αρχές της δεκαετίας του 1980 με πρωτοβουλία του ηθοποιού και δασκάλου του Θεάτρου και του Λόγου Νίκου Παπακωνσταντίνου και της συζύγου του, επίσης ηθοποιού, Άννας Πολυτίμου. Το πέτρινο θέατρο είναι κτισμένο κατά τα αρχαία πρότυπα και κατά τους καλοκαιρινούς μήνες φιλοξενεί αξιόλογες παραστάσεις.

Ιερός Ναός της Αγίας Παρασκευής

Το ξυλόγλυπτο τέμπλο στον κεντρικό ναό της Αγίας Παρασκευής, στην Άνω Σέττα, είναι το μοναδικό ηπειρώτικης τεχνοτροπίας που υπάρχει στο νησί. Χρονολογείται στην ύστερη οθωμανική περίοδο. 

Πλατεία των αετών

Ο μύθος αναφέρει ότι η πλατεία των Αετών στην Κάτω Σέττα πήρε το όνομά της έπειτα από τη σφαγή μεγάλου αριθμού ντόπιων από τους Τούρκους. Κατά την παράδοση, οι Τούρκοι άφησαν άταφα τα σώματα των νεκρών, με αποτέλεσμα αετοί και όρνια να μαζευτούν στο σημείο.

Σπήλαιο της Σέττας

Κοντά στο χωριό βρίσκεται το σπήλαιο Σέττας με αίθουσα περίπου 700 τ.μ., διακοσμημένο με σταλακτίτες και σταλαγμίτες και συνολικό βάθος 115 μέτρων. Λίγο μακρύτερα βρίσκεται το βάραθρο «Βόλαθρος», το βαθύτερο βάραθρο στην Εύβοια, με κατακόρυφο βάθος περίπου 120 μέτρων. Το στόμιο του βαράθρου έχει σχήμα σχεδόν κυκλικό, 25×20 μ. περίπου, και ο πυθμένας του είναι ελαφρά μεγαλύτερος σε διαστάσεις. Χαμηλότερα από το βάραθρο των 120 μ. βρίσκεται ο πυθμένας που σχηματίζει σάρα περίπου 10 μ. ύψος. Στο τέλος της σάρας υπάρχει μικρή αίθουσα 3-4 μ., με λίγο σταλακτιτικό διάκοσμο και με απολιθωμένα κόκαλα.

Τι να κάνετε

Η Σέτα αποτελεί ιδανικό προορισμό για mountain activities, με πλήθος επιλογών. Ξεκινώντας από τις δραστηριότητες με πιο εύκολο βαθμό δυσκολίας, ετοιμαστείτε για πανέμορφες πεζοπορικές, ορειβατικές ή Mountain Bike διαδρομές στο Ξηροβούνι αλλά και στο όρος Σκοτεινή, που αποτελεί τη συνέχειά του προς τα νοτιοανατολικά. Η βορειότερη κορυφή του έχει ύψος 1.361 μέτρα και υπέροχη θέα προς τις ακτές του Αιγαίου, ενώ η νοτιότερη και ψηλότερη κορυφή βρίσκεται σε υψόμετρο 1.362 μέτρα.

Οι λάτρεις της αναρρίχησης και καταρρίχησης σε βράχο σημειώστε ότι το βαθύτερο βάραθρο της Εύβοιας, το Βόλαθρο, βρίσκεται στην περιοχή και έχει κατακόρυφο βάθος περίπου 120 μέτρα. Στα 2,5 χιλιόμετρα από την εκκλησία της Αμπουδιώτισσας, στη θέση Λάμνα, μία ακόμα πρόκληση περιμένει τους τολμηρούς: το σπήλαιο της Σέτας, το οποίο αποτελείται από δύο τμήματα, εκτείνεται σε τρία επίπεδα και έχει βάθος 90 μέτρα.

Από τη Σέτα μπορείτε επίσης να εκκινήσετε για φανταστικές 4×4 ή motocross διαδρομές είτε προς τη Στενή και το όρος Δίρφυ είτε προς τα κοντινά ορεινά χωριά Μετόχι, Μίστρος, Μανίκια, Μακρυχώρι, Τραχήλι, Παναγιά και Παρθένι. Όποια διαδρομή κι αν επιλέξετε, οι εναλλαγές και η ομορφιά του τοπίου είναι μαγευτική και θα σας μείνει αξέχαστη.

Τι να δοκιμάσετε

Μην ξεχάσετε να δοκιμάσετε φρεσκοψημένο τηγανόψωμο (φημισμένο στην Εύβοια), ολόφρεσκες σαλάτες από δικά τους κηπευτικά και ντόπιο ελαιόλαδο, παϊδάκια, χοιρινά μπριζολάκια και λουκάνικο στα κάρβουνα, μπιφτέκι γεμιστό, πανσέτες, κυνήγι και καλά μαγειρευτά πιάτα της ημέρας.

Η περιοχή επίσης φημίζεται για τα εξαιρετικά αρωματικά βότανα του βουνού, όπως η ιδιαίτερη ευβοϊκή ποικιλία τσαγιού, η ρίγανη, το φασκόμηλο κ.ά., οπότε μην παραλείψετε να κάνετε τις προμήθειές σας αλλά και να δοκιμάσετε τα μανιτάρια.

Το υπέροχο αλπικό τοπίο της Σέττας θα αποτελέσει έναν άκρως ελκυστικό προορισμό για την χειμερινή σας απόδραση. Έτοιμοι για Εύβοια;